Slovenya’da Oturum İzni, İspanya’da Oturum İzni, Portekiz’de Oturum İzni, Yunanistan’da Oturum İzni Nasıl Alnır?
Avrupa’da Oturum İzni Veren Ülkeler Karşılaştırması? Avrupa’da Her Ülke AB Üyesi mi? Schengen mi? Karadağ’da Oturum İzni AB ve Schengen Değil mi?

Avrupa’da hatta dünyada oturum izni konusunu araştıran birisi iseniz kafanızın karışık olması çok doğal. Nereden başlayacağınızı bilmek de kolay değil. Sonuçta dünyada 200 civarında, Avrupa’da 40’ın üzerinde ülke var. Bir kısmını belki turist olarak ziyaret ettiniz bir kısmı ise yaşamak için dünyanın en gözde ülkeleri ve o yüzden az çok bir fikrimiz var.
Ciddi bir karar vermek gerektiğinde ise ortada çok da basit bir denklem olmadığını hepimiz anlıyoruz. Bir taraftan Türkiye’den daha gelişmiş bir ülke tercih edilmeli, diğer taraftan ise o ülkede maliyetler makul seviyelerde bulunmalı. Türklere olan ön yargının negatif olduğu bir ülkede yaşamak da tercih edeceğiniz bir şey değildir diye düşünüyorum. Çok güzel bir şehir olmasına rağmen “mülteci şehri (refugee city)” olarak adlandırılan Viyana’da yaşamak istemeyebilirsiniz mesela. Avusturya’da iktidarda olan partinin Türklere olan yaklaşımı ya da Türk işçilerin o ülkedeki imajı hesaba katmanız gereken şeylerdendir. Diğer taraftan başta ev kiraları olmak üzere hayat maliyetlerinin çok yüksek olduğu bir yere de gitmek isteyeceğinizi zannetmiyorum. Türkiye’deki hayat standartlarınızdan bir tık altına belki razı olabilirsiniz ama 1 odalı bir eve 4.000 dolar kira vereceğiniz New York ya da Londra hayal ettiğiniz yer olsa da giderseniz aniden yoksullaştığınızı görünce vazgeçebilirsiniz.

Aynı şekilde Türkiye’den mesafe olarak uzaklaştıkça başta yeme içme, eğlence ve spor kültürü olmak üzere kültür farklılıklarının da artacağını göz önünde tutmanızda fayda var. Üniversiteyi Amerika’da okumamış bir kişinin 30’lu 40’lı yaşlardan sonra Kuzey Amerika kültürüne ve yaşam tarzına kolay kolay adapte olacağını düşünmüyorum.
İlerleyen bölümlerde sizlere tablolar ile birlikte detaylarını aktardığımız üzere her yönü ile bütüncül bir değerlendirme yapmanızda fayda var. Yaptığımız bütüncül değerlendirmede, fiyat/kalite oranı en yüksek ve sürdürülebilir oturum izni alabileceğiniz ülkenin Slovenya olduğu sonucuna ulaştık. Güvenilir bir ülkeyi, AB imkanlarını ve standartlarını, Schengen serbest dolaşımını, çocuklarınız için İngilizce ücretsiz eğitimi, sizin için sağlık ve sosyal güvenliği, Avrupa’nın ortasında 50,000 €’luk yatırım ve asgari maliyetler ile biraraya getiren bu ülkeyi muhakkak değerlendirin ve değerlendirmeden Avrupa’da oturum izni kararınızı vermeyin deriz.

Avrupa’da ya da başka herhangi bir yerde “Oturum izni” araştırmasına başlarken bizce aşağıdaki konuları göz önünde bulundurmakta çok fayda var:

– Yatırım maliyetleri: Her şeyin başı para değil mi? Oturum iznine başvurabilmek için dahi 1 milyon dolar civarında bir yatırım ve yanı sıra pek çok şart isteyen ABD, Kanada, İsviçre, İngiltere ya da Hollanda gibi ülkeler için bir yerlerde çok ama çok paranız varsa ilerleme kaydedebilirsiniz.

– Başvuru maliyetleri: Yine para para … Sonuçta oturum izni de bir ürün ve fiyatı var. Amacımız uygun maliyetli ve üstün kalitelisini bulmak. Yoksa birkaç milyon Euro verirseniz Malta’da vatandaşlık hemen alınıyor. İşlem maliyeti derken, avukatlık, danışmanlık, noter gibi görünür ücretler kadar gayrimenkul fiyatlarının içerisine yedirilen maliyetleri de kastediyoruz. Örneğin Portekiz ve İspanya’daki projelerin içerisinde pekçok gizli maliyet/proje sahibi karı vb. “hidden cost” da yerleştirilmiş durumda. Aman size “turist işi” yapılacak bir yerlere gitmeyin. Güvendiğiniz kimselerin danışmanlığı ile güvenilir ülkelere gidin. Bu konuda Orta ve Kuzey Avrupa’yı tercih edin derim. Bu ülkelerin çoğunda insanlara para teklif etseniz bile bir mülkü değerlemesinin üzerinde satmazlar. Ayrıca, mülk alım satımında ödenen % 10 ve üzeri maliyetler de 500,000 € yatırım isteyen İspanya, Portekiz gibi ülkelerde 50,000 €-100,000 €’nun üzerine çıkabilmektedir.

– Yaşam Maliyetleri: Oturum iznini aldıktan sonra, o ülkedeki yaşam maliyetleri de çok önemli olacaktır sizin için. ABD; Kanada, İsviçre, Hollanda, İngiltere gibi G-7 üyesi ülkelerdeki yaşam maliyetleri ülkemizin 5 ile 10 katına kadar çıkabilmektedir. Ülkeler hatta şehirler arasındaki maliyet farklarını (1 lt süt fiyatından ev kiralarına kadar) karşılaştırmak isterseniz “numbeo” isimli aşağıdaki web sitesini önerebiliriz:
https://www.numbeo.com/cost-of-living/

– Yatırımınızı elden çıkartmanızın önünde bir engel var mı? Asgari bir süre mülkünüzü elde mi tutmanız gerekiyor? Bu da bakılması gereken kriterlerden. Örneğin, İspanya ve Portekiz’de 5 yıl, Yunanistan’da ise mülkünüzü asgari 3 yıl elde tutma zorunluluğu var.

– Avrupa Birliği Üyeliği: Avrupa’da oturum izni almaya çalışırken o ülkenin Avrupa Birliği üyesi olduğuna da emin olun! Örneğin, son günlerin popüler ülkesi Karadağ. Halihazırda Avrupa Birliği üyesi değil, olursa en erken 2025… Yani Karadağ’da oturum izni almanın, Arnavutluk’ta oturum izni almaktan aslında hiçbir farkı yok…

– Ülke Schengen’de mi? Avrupa’da oturum izni almak istemenizin önemli sebeplerinden birisinin “serbest dolaşım” olduğunu düşünüyoruz. O zaman oturum izni aldığınız ülkenin Schengen Bölgesinde olduğuna da emin olunuz. Hırvatistan seneler önce Avrupa Birliği’ne girmesine rağmen Schengen bölgesinde değil ve yakında girecek gibi de değil. Tabi Karadağ önce Avrupa Birliğine girecek (en erken 2025) sonra da sırası gelince Schengen Serbest Dolaşım bölgesine. “Gerçek olamayacak kadar güzel (To good to be True)“ alternatiflere iyice bakın derim.

– Pasaportunun geçerliliği: Çoğu gelişmiş ülke pasaportu yüksek geçerliliğe sahip. Aşağıdaki tablomuzdan kontrol edebilirsiniz. Genelde 10 üzerinden 9 almışlar. Türkiye’yi de örnek olarak dahil ettiğimiz tabloda, Türk pasaportunun geçerliliği ise 10 üzerinden 7.

– Altın Vize (Golden Visa) Ülkeleri: Avrupa’da Oturum İzni veren ülkelerden 3 tanesi ise meşhur Altın Vize (Golden Visa) programını uyguluyorlar. 500,000 € gayrimenkul alana oturum izni veren İspanya ve Portekiz gibi. Tabi bu rakamlara alım satım komisyonları (mülkün içerisine yerleştirilmediyse), danışmanlık, hukuk bedelleri vb dahil değil. Tahminimiz bu rakamlar da asgari 50,000 € ve üzerinde tutuyor. Ayrıca bu ülkelerin biraz “suistimale” açık Güney Akdeniz toplumları olduğunu da belirtelim. Malum Portekiz bir dönem Altın Vize “Golden Visa” oturum izni uygulamasını “Maliye Bakanı” ile ilgili yolsuzluk söylentileri üzerine dondurdu. Yunanistan derseniz? Bilemem ki… Günün birinde Türkiye ile yaşanan bir sorunda ya da aşırılık taraftarı bir iktidar değişikliğinde başınıza neler gelebilir? Güney Kıbrıs’ı ise hiç saymıyoruz..

– Bence seçeceğiniz ülkenin Türkiye ile dostane ve olumlu ilişkileri olsun. İçerisinde topluma entegre olamamış azınlık barındıran ve “yabancı düşmanlığı”nın arttığı ülkelerden uzak durmalı.

– Seçeceğiniz ülkenin sağlık, sosyal güvenlik ve eğitim sistemi gelişmiş bir ülke olmasını isteyeceğinize eminim. Oturum izni için seçiminizi yaparken bunların maliyetlerini de öğrenmenizde fayda var. Bu tarz ülkeler ise ancak Avrupa’da bulunabilir.

Kısaca ülkeleri kategorilere halinde incelersek, kısaca fikirlerimizi paylaşmak isteriz:

ABD, Kanada, Avustralya’da (Avrupa Dışı Gelişmiş Ülkelerde) Oturum İzni:
Hem başlangıç maliyetleri çok yüksek, hem de belirli bir yaştan sonra adapte olması çok zor uzak kıta ülkeleri. Bir kenarda milyonlarca dolarınız varsa düşünebilirsiniz. Unutmayın gittikten sonra da yaşamak için bir taraflarda birikmiş çok büyük bir servetiniz olmalı.

Güney Kıbrıs ve Malta (Hemen Pasaport-Oturma İzni Verenler):
2 milyon €’yu vermek isterseniz Kıbrıs Rum kesimi vatandaşlık, 900,000 € ile Malta oturum izni veriyor. Tabi diğer maliyetler hariç..

Altın Vize (Golden Visa) Programı Uygulayan Ülkeler:
500,000 € yatırım ile İspanya ve Portekiz hemen oturum izni veriyor. Tabi ilave maliyetler ile bu rakama 50,000 € – 100,000 € da masraflar olarak ilave edin. Yunanistan ise 250,000 € ile oturum izni veren bir ülke. Türklere ileride hiçbir zaman vatandaşlık verebileceğini ise düşünmüyoruz.

En Gelişmiş Avrupa Ülkeleri:
Hollanda 1,250,000 €, İsviçre 1,000,000 İsviçre Frankı, İngiltere ise 2,000,000 poundluk yatırım ile oturum izni veriyor. Tabi gittikten sonra yaşam maliyetlerini de hesaba katın. Bu yazıyı buraya kadar okuyabilmişseniz muhtemelen paranız kıymetli ve böyle bir tutarı da gözden çıkartmazsınız

Avrupa Birliği Üyesi Olmayan Avrupa Ülkelerinde Oturum: Karadağ-Arnavutluk-Makedonya gibi ülkeler:
Son yılların popüler ülkesi Karadağ’da oturum izni sadece şirket kurarak alınabiliyor ama Karadağ en erken 2025 yılında Avrupa Birliği üyesi olacağı gibi Schengen serbest dolaşım bölgesine ne zaman girer hiç belli değil. Yani Karadağ’da oturum izni almanın Arnavutluk ya da Kosova’da oturum izni almaktan pratikte hiçbir farkı yok.

Avrupa’da Oturum İzni Almakta En Avantajlı Ülke Slovenya, Oturum İzninde Önerimiz Slovenya:
Gelelim Avrupa’nın oturum izni almakta en avantajlı ülkesine. Bunu söylerken “bütüncül” bir bakış açısı ve fiyat/kalite yaklaşımı ile söylüyoruz. Elbette Slovenya’dan daha gelişmiş ülkeler var, bu ülkelerde milyonlarca Euro veya dolar ile oturum izni alabilirsiniz. Ama, kafanıza başka bir ülkede oturum izni almayı koymuş ve bunu da Avrupa’da serbest dolaşım ile ve en uygun maliyet ile yapacağım derseniz en ideali Slovenya. Neden mi? Bir kere 50,000€’luk bir mülk yatırımı yeterli. Ayrıca mülkünüzü oturum iznini aldıktan sonra hemen elden çıkartabilirsiniz. Kimse size 3 yıl, 5 yıl elde tut demiyor. İkincisi işlem maliyetleri: Mülk 50,000 € olunca işlem maliyetleri de düşük oluyor tabi. Sonrasında bu ülkede hayatınızı sürdürmek de çok ucuz. Sosyal güvenlik, eğitim ve sağlık hizmetleri ise ücretsiz. Ülke kurumsal gelişmişlik anlamında Avusturya’nın küçük bir modeli ve bu yönüyle aradığımız ülke. Bir de Türklere ön yargılı bir yaklaşım da yok..